เด็กหลอดแก้ว กับเทคนิคแก้ปัญหาผู้มีบุตรยาก
มีบุตรยาก ปัญหาสำหรับคู่สมรสที่อยากมีบุตร หลายคู่พยายามแก้ปัญหาด้วยวิธีการธรรมชาติ แต่ยังไม่ได้ผลหลายคู่ใช้เวลาหลายปี เพื่อรอคอยลูกน้อยที่จะมากำเนิด การแก้ไขปัญหาที่ถูกจุด จึงเป็นส่วนช่วยให้คู่สมรสที่อยากจะมีบุตร ได้มีครอบครัวที่สมบูรณ์มากขึ้น
เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ จึงมีบทบาทสำคัญการแก้ไขปัญหาภาวะ ผู้มีบุตรยาก ซึ่งการทำ เด็กหลอดแก้ว หรือ IVF ถือเป็นอีกหนทางหนึ่งในการแก้ไขปัญหา ถ้าตัวอ่อนได้รับการตรวจโครโมโซมแล้วคุณภาพดี อัตราความสำเร็จจะมีอยู่ถึง 70-80%พญ.วีณา ครุฑสวัสดิ์ สูตินรีแพทย์ ผู้ชำนาญการด้านเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์ และดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการศูนย์ Excellent IVF Center รพ.ธนบุรีบำรุงเมือง ได้อธิบายถึงการทำเด็กหลอดแก้ว หรือ IVF ว่า เด็กหลอดแก้ว หรือ IVF มาจากคำว่า In vitro fertilization หมายถึงการปฏิสนธินอกร่างกาย โดยการเก็บไข่ที่สุกเต็มที่แล้ว ออกมานอกร่างกายฝ่ายหญิง แล้วนำไปผสมกับเชื้ออสุจิของฝ่ายชาย ในหลอดทดลองจึงเป็นที่มาของคำว่า เด็กหลอดแก้ว ซึ่งการปฏิสนธินอกร่างกายมี 2 วิธีใหญ่ๆ คือ
1. การทำ IVF เป็นคัดอสุจิที่แข็งแรงของฝ่ายชายจำนวนหนึ่ง ให้เกิดการปฏิสนธิกับไข่ของฝ่ายหญิงในหลอดทดลอง
2. การทำ ICSI (อิ๊กซี่) เป็นการคัดเอาตัวอสุจิที่มีความแข็งแรงที่สุด ผ่านด้วยวิธีการส่องด้วยกล้องจุลทรรศน์ และฉีดอสุจิเข้าไปในเซลล์ไข่โดยตรง ซึ่งทางศูนย์ฯได้มีเทคโนโลยี Piezo-ICSI ที่ช่วยลดความเสียหายของเซลล์ไข่ ระหว่างการฉีดอสุจิเข้าไป โดยใช้แรงสั่นสะเทือนที่ เหมาะสมในการเจาะไข่ แทนการใช้เข็มปลายแหลมแบบ ICSI ทั่วไป
วิธีนี้เหมาะสำหรับคนไข้ที่มีเปลือกไข่เปราะบาง ช่วยเพิ่มอัตราการปฏิสนธิ เมื่อไข่และอสุจิปฏิสนธิเรียบร้อยแล้ว จึงพัฒนาเป็นตัวอ่อน ซึ่งตัวอ่อนจะถูกเลี้ยงในตู้เลี้ยงตัวอ่อน Embryoscope Time-lapse System ที่มีการติดตั้งระบบการถ่ายภาพไว้ ภายใต้สภาวะที่เหมาะสม และใช้ในการคัดเลือกตัวอ่อนที่จะใส่กลับเข้าไปในโพรงมดลูก เพื่อให้มีการตั้งครรภ์ต่อไปทั้งนี้ นิยามของภาวะผู้มีบุตรยาก คือ คู่สมรสที่มีเพศสัมพันธ์กันปกติ สม่ำเสมอ 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์ จนนานถึง 1 ปี แล้วไม่ตั้งครรภ์ หรือเมื่อคู่สมรสลองมีบุตรด้วยวิธีธรรมชาติ ประมาณ 6 เดือน และไม่ประสบความสำเร็จ ก็ควรที่จะไปปรึกษาแพทย์ อาจจะไม่จำเป็นต้องรอให้ถึง 1 ปี ตามนิยามของภาวะผู้มีบุตรยาก เพราะแต่ละคนมีภาวะความเสี่ยง ที่จะมีบุตรยากแตกต่างกัน
ภาวะผู้มีบุตรยากอาจเกิดขึ้นจากหลายสาเหตุ ซึ่งแพทย์จะให้คำแนะนำและรักษา ที่เหมาะสมเฉพาะคนไข้แต่ละราย วิธีการในการแก้ไขภาวะผู้มีบุตรยาก มีหลายวิธีด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นวิธีธรรมชาติคือ การนับวันไข่ตก ถ้าไม่สำเร็จก็จะเป็นการใช้ยา (รับประทานหรือฉีด) เพื่อชักนำให้มีไข่โตและมีการตกไข่ และถ้าไม่สำเร็จอีก ก็จะเป็นการฉีดเชื้อเข้าโพรงมดลูก (IUI) การเตรียมตัวในด้านสุขภาพสำหรับคู่สมรส ก่อนการทำ เด็กหลอดแก้ว ต้องงดสุรา งดสูบบุหรี่ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกาย ปรับสภาพจิตใจให้สบาย และอาจจะต้องรับประทานวิตามิน ยาบำรุงตามคำแนะนำของแพทย์
ขั้นตอนในการทำเด็กหลอดแก้ว ประกอบด้วย 2 ส่วนด้วยกัน
1. ขั้นตอนแรก คือ การกระตุ้นไข่ของฝ่ายหญิงจะใช้เวลา 9-12 วัน หลังจากนั้นจะทำการเก็บไข่ นำไปปฏิสนธิกับอสุจิที่ภายนอก ด้วยวิธี Piezo-ICSI และเลี้ยงตัวอ่อนประมาณ 5-6 วัน แล้วจึงนำตัวอ่อนไปแช่แข็งไว้ ก่อนจะเข้าสู่ขั้นตอนที่สอง
2. ขั้นตอนที่สอง คือ ขั้นตอนการย้ายตัวอ่อนเข้าสู่โพรงมดลูก โดยจะมีาการเตรียมเยื่อบุโพรงมดลูก ใช้เวลาประมาณ 19-20 วัน แล้วจึงทำการย้ายตัวอ่อนเข้าไปใส่ในโพรงมดลูก เพื่อให้มีการตั้งครรภ์ต่อไป หลังจากย้ายตัวอ่อนแล้ว 10 วัน จึงจะสามารถตรวจผลการตั้งครรภ์ได้ ซึ่งกระบวนการทั้งหมดนี้ใช้ระยะเวลาประมาณ 2 เดือนนอกจากนี้ ผู้หญิงที่มีอายุ 35 ปีขึ้นไป หรือครอบครัวที่มีโรคถ่ายทอดทางพันธุกรรม ควรตรวจโครโมโซม หรือตรวจพันธุกรรมตัวอ่อน ก่อนฝังตัวเข้าไปยังโพรงมดลูก จะทำให้ทราบถึงความผิดปกติของตัวอ่อนก่อนการฝังตัว เพื่อลดความเสี่ยงการตั้งครรภ์ทารกที่เป็นดาวน์ซินโดรม เสี่ยงต่อภาวะแท้งและโรคทางพันธุกรรม ทำให้มีโอกาสในการตั้งครรภ์สูงขึ้น 70-80% และความสำเร็จจะมีอยู่ถึง 70-80%อย่างไรก็ตาม แพทย์ได้ให้คำแนะนำสำหรับคู่สมรส ที่ต้องการจะมีบุตร หรือคู่สมรสที่เผชิญกับภาวะผู้มีบุตรยาก เมื่อทราบปัญหาควรเข้ารับการปรึกษาจากแพทย์โดยทันที เพื่อให้ผลการรักษาประสบความสำเร็จสูงขึ้น.
